1. የተባበሩት መንግስታት የአካባቢ ጥበቃ፡- አንድ ሶስተኛ የሚሆኑት ሀገራት በህግ የተደነገጉ የውጭ የአየር ጥራት ደረጃዎች የላቸውም
የተባበሩት መንግስታት የአካባቢ ጥበቃ ፕሮግራም ዛሬ ባወጣው የግምገማ ዘገባ ከአለም ሀገራት አንድ ሶስተኛው በህጋዊ መንገድ ተፈጻሚነት ያለው የውጭ (ከባቢ አየር) የአየር ጥራት ደረጃዎችን አላወጁም ብሏል። እንደዚህ አይነት ህጎች እና ደንቦች ባሉበት ቦታ, አግባብነት ያላቸው ደረጃዎች በጣም ይለያያሉ እና ብዙውን ጊዜ ከዓለም ጤና ድርጅት መመሪያዎች ጋር የማይጣጣሙ ናቸው. በተጨማሪም ቢያንስ 31% የሚሆኑት እንደዚህ ያሉ የውጭ የአየር ጥራት ደረጃዎችን ማስተዋወቅ ከሚችሉ አገሮች ውስጥ ምንም ዓይነት መመዘኛዎችን አላገኙም.
UNEP "የአየር ጥራትን መቆጣጠር፡ የመጀመሪያው የአለም አየር ብክለት ህግ ግምገማ" በአለም አቀፍ የንፁህ አየር ብሉ ስካይ ቀን ዋዜማ ተለቀቀ። ሪፖርቱ የ194 ሀገራትን የአየር ጥራት ህግ እና የአውሮፓ ህብረትን የገመገመ ሲሆን ሁሉንም የህግ እና ተቋማዊ ማዕቀፎችን ዳስሷል። የአየር ጥራት መመዘኛዎችን የሚያሟላ መሆኑን ለማረጋገጥ አግባብነት ያላቸውን ህጎች ውጤታማነት ይገምግሙ። ሪፖርቱ በአጠቃላይ የአየር ጥራት አስተዳደር ሞዴል ውስጥ መካተት ያለባቸውን ዋና ዋና ነገሮች በማጠቃለል በአገር አቀፍ ህግ ሊታሰብበት የሚገባ ሲሆን የውጭ የአየር ጥራት ደረጃዎችን የሚያበረታታ የአለም አቀፍ ስምምነት መሰረት ይሰጣል።
የጤና ስጋት
የአየር ብክለት በሰው ልጅ ጤና ላይ ትልቁን ስጋት የሚፈጥር ብቸኛው የአካባቢ አደጋ እንደሆነ በአለም ጤና ድርጅት ተለይቷል። 92% የሚሆነው የአለም ህዝብ የአየር ብክለት መጠን ከአስተማማኝ ገደቦች በላይ በሆነባቸው ቦታዎች ይኖራል። ከነሱ መካከል ዝቅተኛ ገቢ ባላቸው አገሮች ውስጥ ያሉ ሴቶች, ህጻናት እና አረጋውያን በጣም ከባድ የሆነ ጉዳት ይደርስባቸዋል. በቅርብ ጊዜ የተደረጉ ጥናቶችም በአዲስ አክሊል ኢንፌክሽን እና በአየር ብክለት መካከል ግንኙነት ሊኖር ይችላል.
ሪፖርቱ የዓለም ጤና ድርጅት የአካባቢ (የውጭ) የአየር ጥራት መመሪያዎችን ቢያወጣም እነዚህን መመሪያዎች ተግባራዊ ለማድረግ የተቀናጀ እና ወጥ የሆነ የህግ ማዕቀፍ እንደሌለ አመልክቷል። ቢያንስ በ 34% ከሚሆኑት አገሮች የውጭ አየር ጥራት ገና በሕግ አልተጠበቀም። አግባብነት ያላቸውን ህጎች ያስተዋወቁት ሀገራት እንኳን አግባብነት ያላቸውን መመዘኛዎች ለማነፃፀር አስቸጋሪ ናቸው፡ 49% የአለም ሀገራት የአየር ብክለትን እንደ ውጫዊ ስጋት ሙሉ በሙሉ ይገልፃሉ ፣ የአየር ጥራት ደረጃዎች ጂኦግራፊያዊ ሽፋን ይለያያል እና ከግማሽ በላይ የሚሆኑት ሀገራት ከሚመለከታቸው ደረጃዎች ልዩነቶችን ፍቀድ። መደበኛ.
ረጅም መንገድ መሄድ
ሪፖርቱ በአለም አቀፍ ደረጃ የአየር ጥራት ደረጃዎችን የማሳካት የስርአት ሃላፊነትም በጣም ደካማ መሆኑን አመልክቷል - 33% ብቻ የአየር ጥራትን ማሟላት ህጋዊ ግዴታ ነው. ደረጃዎቹ መሟላታቸውን ለማወቅ የአየር ጥራትን መከታተል በጣም አስፈላጊ ነው ነገርግን ቢያንስ 37% የሚሆኑ ሀገራት/ክልሎች የአየር ጥራትን ለመቆጣጠር ህጋዊ መስፈርቶች የላቸውም። በመጨረሻም የአየር ብክለት ምንም እንኳን ድንበር ባያውቅም ድንበር ተሻጋሪ የአየር ብክለትን ለመፍታት ህጋዊ ስልቶች ያላቸው 31 በመቶው ሀገራት ብቻ ናቸው።
የተባበሩት መንግስታት የአካባቢ ጥበቃ ፕሮግራም ዋና ዳይሬክተር ኢንገር አንደርሰን፡ “የአየር ብክለት በየአመቱ 7 ሚሊየን ያለጊዜው ለሞት የሚዳርግበትን ሁኔታ ለማስቆም እና ለመለወጥ ምንም አይነት እርምጃ ካልወሰድን በ2050 ይህ ቁጥር ሊቻል ይችላል። ከ50% በላይ ጨምሯል።
ሪፖርቱ ብዙ ሀገራት ጠንካራ የአየር ጥራት ህጎችን እና ደንቦችን እንዲያስተዋውቁ ጠይቋል፣ ይህም የቤት ውስጥ እና የውጭ የአየር ብክለት ደረጃዎችን ወደ ህግጋት መፃፍ፣ የአየር ጥራትን ለመቆጣጠር የህግ ዘዴዎችን ማሻሻል፣ ግልጽነትን ማሳደግ፣ የህግ አስከባሪ ስርዓቶችን በከፍተኛ ሁኔታ ማጠናከር እና ለሀገራዊ እና ለሀገራዊ እና ለሀገራዊ ምላሽ መስጠትን ማሻሻልን ያካትታል። ድንበር ተሻጋሪ የአየር ብክለት የፖሊሲ እና የቁጥጥር ማስተባበሪያ ዘዴዎች።
2. UNEP፡- ባደጉት ሀገራት ወደ ታዳጊ ሀገራት የሚላኩት ሁለተኛ-እጅ መኪኖች አብዛኞቹ የሚበክሉ ናቸው።
የተባበሩት መንግስታት የአካባቢ ጥበቃ ፕሮግራም ዛሬ ያወጣው ዘገባ እንደሚያመለክተው ከአውሮፓ፣ ከአሜሪካ እና ከጃፓን ወደ ታዳጊ ሀገራት የሚላኩት በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሁለተኛ ደረጃ መኪናዎች፣ ቫኖች እና አነስተኛ አውቶቡሶች የጥራት ደረጃቸው ዝቅተኛ ሲሆን ይህም የአየር ብክለትን ከማባባስ በተጨማሪ ነገር ግን የአየር ንብረት ለውጥን ለመቋቋም የሚደረገውን ጥረት ያደናቅፋል። ሪፖርቱ ሁሉም ሀገራት አሁን ያሉትን የፖሊሲ ክፍተቶች እንዲሞሉ፣ ለሁለተኛ ደረጃ መኪናዎች ዝቅተኛውን የጥራት ደረጃ አንድ ለማድረግ እና ወደ ሀገር ውስጥ የሚገቡ ሁለተኛ ደረጃ መኪኖች ንፁህ እና ደህንነቱ የተጠበቀ መሆኑን እንዲያረጋግጡ ጠይቋል።
ይህ ሪፖርት፣ “ያገለገሉ መኪናዎች እና አካባቢው-ያገለገሉ የብርሃን ተሽከርካሪዎች አጠቃላይ እይታ፡ ፍሰት፣ ሚዛን እና ደንቦች” በሚል ርዕስ በአለም አቀፍ ጥቅም ላይ የዋሉ የመኪና ገበያዎች ላይ የታተመ የመጀመሪያው የምርምር ዘገባ ነው።
ከ2015 እስከ 2018 ባለው ጊዜ ውስጥ በአጠቃላይ 14 ሚሊዮን ቀላል ተሽከርካሪዎች በዓለም አቀፍ ደረጃ ወደ ውጭ ተልከዋል። ከእነዚህ ውስጥ 80% ያህሉ ዝቅተኛ እና መካከለኛ ገቢ ላላቸው አገሮች፣ ከግማሽ በላይ የሚሆኑት ደግሞ ወደ አፍሪካ ሄደዋል።
የዩኤንኢፒ ዋና ዳይሬክተር ኢንገር አንደርሰን እንዳሉት የአለም አቀፍ መርከቦችን ማጽዳት እና ማደራጀት የአለም አቀፍ እና የአካባቢ የአየር ጥራት እና የአየር ንብረት ግቦችን ማሳካት ቀዳሚ ተግባር ነው። ከአደጉት ሀገራት ወደ ታዳጊ ሀገራት የሚላኩ ሁለተኛ ደረጃ መኪኖች ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመሩ መጥተዋል፣ ነገር ግን ተዛማጅ ንግድ በአብዛኛው ቁጥጥር ስለሌለው፣ ወደ ውጭ የሚላኩት አብዛኛዎቹ ተሽከርካሪዎች ብክለት ናቸው።
የተጣሉ፣ የሚበክሉ እና ደህንነታቸው ያልተጠበቁ ተሸከርካሪዎችን ለመጣል ዋናው ምክንያት ውጤታማ ደረጃዎችና ደንቦች አለመኖራቸው መሆኑን አስረድተዋል። ያደጉ ሀገራት የራሳቸውን የአካባቢ እና የደህንነት ፍተሻ ያላለፉ እና በመንገድ ላይ ለመንዳት የማይመቹ ተሽከርካሪዎችን ወደ ውጭ መላክ ማቆም አለባቸው ፣ ወደ ሀገር ውስጥ የሚገቡ አገራት ጥብቅ የጥራት ደረጃዎችን ማስተዋወቅ አለባቸው ።
የአየር ብክለትና የአየር ንብረት ለውጥ መንስኤ የሆነው የመኪና ባለቤትነት ፈጣን እድገት መሆኑን ዘገባው አመልክቷል። በአለም አቀፍ ደረጃ፣ ከኃይል ጋር የተያያዘ የካርቦን ዳይኦክሳይድ ልቀት ከትራንስፖርት ዘርፍ የሚለቀቀው በግምት አንድ አራተኛውን የአለም ልቀትን ይሸፍናል። በተለይም በአውቶሞባይሎች የሚለቀቁ እንደ ጥሩ ብናኝ (PM2.5) እና ናይትሮጅን ኦክሳይድ (NOx) ያሉ ብክለት ዋና ዋና የከተማ የአየር ብክለት ምንጮች ናቸው።
ሪፖርቱ በ146 ሀገራት ላይ ባደረገው ጥልቅ ትንታኔ ላይ የተመሰረተ ሲሆን ከነዚህም ውስጥ 2/3ኛዎቹ "ደካማ" ወይም "በጣም ደካማ" ለሁለተኛ ደረጃ መኪናዎች የማስመጣት ቁጥጥር ፖሊሲዎች እንዳላቸው አረጋግጧል።
ሁለተኛ ደረጃ መኪናዎችን ወደ ሀገር ውስጥ ለማስገባት የቁጥጥር እርምጃዎችን (በተለይ የተሸከርካሪ እድሜ እና የልቀት ደረጃን) ተግባራዊ ያደረጉ ሀገራት ዲቃላ እና ኤሌክትሪክ ተሽከርካሪዎችን ጨምሮ ጥራት ያላቸው ሁለተኛ ደረጃ መኪናዎችን በተመጣጣኝ ዋጋ ማግኘት እንደሚችሉ ሪፖርቱ አመልክቷል።
ሪፖርቱ እንዳመለከተው በጥናቱ ወቅት የአፍሪካ ሀገራት ከፍተኛውን ያገለገሉ መኪናዎች (40%)፣ የምስራቅ አውሮፓ ሀገራት (24%)፣ የእስያ-ፓሲፊክ ሀገራት (15%)፣ የመካከለኛው ምስራቅ ሀገራት (12%) እና በመቀጠል የላቲን አሜሪካ አገሮች (9%).
በዝቅተኛ ደረጃ ላይ ያሉ መኪኖችም ለበለጠ የመንገድ ትራፊክ አደጋ እንደሚዳርጉ ዘገባው አመልክቷል። እንደ ማላዊ፣ ናይጄሪያ፣ ዚምባብዌ እና ቡሩንዲ ያሉ “በጣም ደካማ” ወይም “ደካማ” ሁለተኛ-እጅ መኪና ደንቦችን የሚተገብሩ አገሮችም የመንገድ ትራፊክ አደጋ ከፍተኛ ነው። የሁለተኛ ደረጃ መኪና ደንቦችን በቀረጹ እና በጥብቅ በተተገበሩ አገሮች ውስጥ, የቤት ውስጥ መርከቦች ከፍተኛ የደህንነት ሁኔታ እና አነስተኛ አደጋዎች አላቸው.
በተባበሩት መንግስታት የመንገድ ደኅንነት ትረስት ፈንድ እና ሌሎች ኤጀንሲዎች ድጋፍ፣ UNEP አነስተኛውን የሁለተኛ ደረጃ መኪና ደረጃዎችን ለማስተዋወቅ አዲስ ተነሳሽነት እንዲጀመር አስተዋውቋል። ዕቅዱ በአሁኑ ጊዜ በመጀመሪያ አፍሪካ ላይ ያተኩራል። ብዙ የአፍሪካ አገሮች (ሞሮኮ፣ አልጄሪያ፣ ኮትዲ ⁇ ር፣ ጋና እና ሞሪሸስ ጨምሮ) ዝቅተኛ የጥራት ደረጃዎችን ያወጡ ሲሆን ሌሎች በርካታ አገሮችም ውጥኑን ለመቀላቀል ፍላጎት አሳይተዋል።
ያገለገሉ የተሸከርካሪዎች ንግድ ላይ የሚያደርሰውን ጉዳት እና ከባድ ያገለገሉ ተሽከርካሪዎችን ተፅእኖ ላይ የበለጠ ለማብራራት ተጨማሪ ጥናት እንደሚያስፈልግ ሪፖርቱ አመልክቷል።
የልጥፍ ሰዓት፡ ኦክቶበር 25-2021